Minister Klink van Volksgezondheid wil per 1 januari 2009 bepaalde slaap- en kalmeringsmiddelen niet meer vergoeden. Het gaat om zogeheten benzodiazepinen. Minister Klink zegt dat dit de meest voorgeschreven geneesmiddelen in Nederland zijn. Maar omdat ze verslavend kunnen zijn en bovendien slechts enkele weken medisch effectief, wil de minister de vergoeding beperken. Vanaf 1 januari 2009 krijgen mensen die de middelen kortdurend gebruiken ze niet meer vergoed. De minister vindt dat dat wel kan, vanwege de lage kosten die ze hebben: twaalf tot zestien euro “per ziekte-episode”. Echter patiënten met epilepsie of angststoornissen waarbij antidepressiva niet werken, krijgen de slaap- en kalmeringsmiddelen wel vergoed. Dat geldt ook voor mensen met meerdere psychiatrische problemen of mensen die terminaal ziek zijn.
Wat kan acupunctuur betekenen voor mensen die slecht slapen?
Veel van mijn patiënten zijn eigenlijk verslaafd aan hun slaapmedicatie, als ze zich tot mij wenden. Met behulp van acupunctuur gaan we dan eerst het slaappatroon verbeteren. Vaak vallen mensen al tijdens de eerste behandeling lekker in een diepe slaap. Langzamerhand gaan we vervolgens de slaappillen afbouwen. Liefst in overleg met de huisarts, maar alleen als de patiënt dat wil. Met behulp van acupunctuur kan het “afkicken” van slaapmiddelen gemakkelijker verlopen en tegelijkertijd verbetert iemands in- of doorslapen.Daarnaast zie ik ook veel patiënten die nooit slaapmiddelen hebben gebruikt. Maar die toch al kortere of langer tijd een slaapprobleem hebben. Steeds meer mensen zijn zich ervan bewust dat het beginnen met slaapmiddelen vaak betekent dat je er moeilijk vanaf komt. Daarom wenden steeds meer patiënten zich direct tot een arts-acupuncturist.
Hoe veel acupunctuurbehandelingen heb je eigenlijk nodig?
De meeste patiënten geven aan dat hun nachtrust na vijf tot acht behandelingen flink is verbetert. Echter als een patiënt van de slaapmiddelen af wil komen, wat praktisch iedereen wil, kunnen wat meer behandelingen nodig zijn.Sommige patiënten blijven regelmatig terugkomen voor “onderhoudsbehandelingen&rldquo;. Afgelopen week zei een patient heel treffend: “ik kom hier liever lekker op een warm bed met een muziekje een beetje slapen, dan dat ik pillen slik. En die naaldjes werken nog ook.” Hij sprak zo eigenlijk voor wat ik van de meeste van mijn patiënten hoor.
Stimuleert acupunctuur aanmaak van slaaphormoon melatonine?
Wetenschappers vermoeden dat acupunctuur de lichaamseigen productie van melatonine weer op het juiste peil brengt. Dit is de westerse wetenschappelijke verklaring van het positieve effect van acupunctuur op slapeloosheid.Melatonine is een slaaphormoon dat wij dagelijks aanmaken als we aan minder licht worden blootgesteld. Afhankelijk van het seizoen, worden we aan minder licht blootgesteld aan het einde van de middag, aan het begin of in de loop van de avond. Door onder andere onze melatonine-aanmaak gaan we ons moe en slaperig voelen. Daardoor worden we minder actief en gaan we ons voorbereiden op de nacht.
Naarmate we ouder worden maken we steeds minder melatonine aan. Dit kan vooral bij ouderen slapeloosheid veroorzaken. Verder komt onze melatonine-productie onder druk te staan door verstoringen van het natuurlijke dag-nacht-ritme, door kunstlicht, laat opblijven, stress en wisselende slaaptijden.
Hoewel er nog veel meer onderzoek nodig is, zijn er steeds meer wetenschappelijke studies naar de effecten van acupunctuur op slapeloosheid. Een aantal Canadese onderzoekers publiceerden in 2004 positieve resultaten in het gerenommeerde medische tijdschrift: “Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences”.
Deze onderzoekers hebben met objectieve methoden het effect gemeten van acupunctuur op angst en slapeloosheid. Ze gebruikten onder andere een 24-uur analyse van het melatonine gehalte.
Daarnaast deden ze een aantal EEG metingen van de zogenaamde “slaaparchitectuur”. Tegelijkertijd brachten de onderzoekers een aantal psychologische factoren in kaart, zoals angst, depressie, slaperigheid, moeheid en alertheid. Achttien volwassenen met angstklachten en slapeloosheid kregen een behandeling met acupunctuur gedurende 5 weken en twee maal per week. De behandeling resulteerde in een significante stijging van de afgifte van melatonine tijdens de nacht. Het EEG onderzoek liet verder zien dat verschillende slaapparameters verbeterden: het in slaap vallen en het doorslapen. Ook namen de totale slaaptijd en de slaapefficiëntie toe. Ook het niveau van angst en depressie verminderde significant na de behandeling met acupunctuur.
Bron: D. W. Spence et al.. Acupuncture increases nocturnal melatonin secretion and reduces insomnia and anxiety: a preliminary report. Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences, 2004, 16, 19-28.