Mevrouw Lieke Maren (gefingeerde naam) laat zich al enkele jaren door mij behandelen met acupunctuur. Lieke is 42 jaar en getrouwd met Herman. Ze hebben drie kinderen.
Lieke heeft een eigen bedrijf met meer dan 350 medewerkers. Sinds haar 15 de jaar heeft ze last van hoofdpijn gedurende drie tot vier dagen per week. Neurologisch onderzoek leverde geen aantoonbare oorzaak op. De diagnose luidde spanningshoofdpijn en migraine. Zij kreeg pijnstillers en het medicament Maxalt tegen de migraine.
Zij las in 2004 over een belangrijk wetenschappelijk artikel dat indertijd aantoonde dat acupunctuur goed helpt bij hoofdpijn en migraine. Britse onderzoekers kregen deze opzienbarende uitkomsten over acupunctuur bij hoofdpijnpatiënten gepubliceerd in het kritische vakblad de British Medical Journal.
Lieke besloot zich daarom te laten behandelen met acupunctuur. Niet dat ze erin geloofde, zei ze me toen. Waarom ze zich dan tot mij wendde? Ze vertelde: "Ik ga acupunctuur maar gewoon eens proberen, want baat het niet, schaadt het niet"
Tot haar niet geringe verbazing nam het aantal keren per week dat ze hoofdpijn of migraine had snel af. Ook was de hevigheid van de hoofdpijn al vlug veel minder. Ze kwam aanvankelijk een tot twee keer per week langs voor een behandeling. Vervolgens kon ze met onderhoudsbehandelingen van eenmaal per maand af. Momenteel komt ze nog eens in de drie maanden. Ze heeft al twee jaar nauwelijks meer hoofdpijn.
Eind januari 2009 belde Lieke me verontwaardigd op over een artikel in haar krant. De kop luidde: “Acupunctuur klein beetje beter dan nep-acupunctuur.” Het stuk ging over twee grote wetenschappelijke onderzoeken van het beroemde Britse Cochrane-instituut. Het waren studies waarin de effectiviteit van acupunctuur bij hoofdpijnen, migraine en spanningshoofdpijn wederom werd aangetoond. In mijn vorige column heb ik het met u al gehad over de opzienbarende resultaten daarvan. Lieke vertelde me dat ze zich ergerde aan de eerste zinnen uit het krantenartikel: “Acupunctuur op traditioneel Chinese wijze verlicht pijn een klein beetje beter dan een nep-acupuntuurbehandeling. Het effect van deze nep-behandelingen scoort overigens ook weer iets hoger dan standaard pijn behandelingen”.
Met deze feiten vond Lieke dat er beter had kunnen staan: “Acupunctuur veel beter dan standaardbehandelingen.” Lieke had namelijk ook een bevriende apotheker gebeld. Deze vertelde haar dat het zetten van naalden op willekeurige plaatsen (placebo- oftewel nepacupunctuur) uiteraard toch biologische effecten geeft. Net zoals het geven van een lage dosis van een geneesmiddel effecten heeft. Als je dan de naaldjes op de echte punten zet, is het effect groter. Net zoals bij een geneesmiddel het effect bij een hogere dosering meestal groter is. In de krant stond: “traditioneel uitgevoerde acupunctuur verzachtte de pijn slechts weinig meer dan de placebo- (nep-) prikjes. Het effect was minimaal, maar wel statistisch significant. En dat echte prikken is dan vergelijkbaar met een hogere dosis geneesmiddel”.
De apotheker vertelde haar: “Meestal vind je dat de hoogste dosis van een nieuw middel werkzaam is. Dat wil vaak zeggen: net ietsje beter dan een placebo (neppil). In de meeste gevallen vind je ook dat de laagste dosering van een nieuw geneesmiddel níet beter is dan een placebo (neppil). De hoogste dosering is echter vaak net zo goed en niet zo vaak béter dan de al in zwang zijnde standaardbehandeling.” Volgens Lieke had hij haar uitgelegd dat het heel weinig voorkomt dat een hoge en een lage dosering van een nieuw geneesmiddel allebei beter zijn dan de standaardbehandeling...
En dat nu is er bij acupunctuur wel aan de hand! Acupunctuur is in de “lage” en in de “hoge” dosering effectiever dan de normale standaardbehandeling... Daarom vond de apotheker het ook zo merkwaardig dat daar in de krant zo kleinerend over werd gedaan.
Lieke struikelde over haar woorden, zo boos was ze over de negatieve berichtgeving over iets dat heel positief is. Ze vond dat in haar krant had moeten staan: “Veel beter middel gevonden, doorbraak in pijnbehandeling: Acupunctuur!”