Vanaf 1984 sterven er wereldwijd meer vrouwen aan hartfalen dan mannen. Intussen is hartfalen de doodsoorzaak nummer één bij vrouwen, ook in Nederland. 50 % van de Nederlandse vrouwen gaat dood aan hart- en vaatziekten. Dat is veel meer dan aan borstkanker, de ziekte waar iedereen zo bang voor is. Er sterven jaarlijks 7000 vrouwen aan borstkanker. Echter hart- en vaatziekten maken nog veel meer dodelijke slachtoffers onder vrouwen: 20.000 per jaar. Eigenlijk raar: vrouwen zijn bezorgder over hun borsten dan over hun hart: de motor die erachter zit.
Laat ik helder zijn: nog steeds krijgen meer mannen dan vrouwen last van hart- en vaatziekten. Des te vreemder zouden we het daarom moeten vinden, dat er drie tot vier keer meer vrouwen dan mannen aan overlijden. Overigens staat de benaming ‘hart- en vaatziekten’ voor alle ader- en slagaderlijke aandoeningen die in ons lichaam plaats kunnen vinden. Bijvoorbeeld: in het hoofd: een beroerte, in de benen: etalagebenen, of in het hart: een hartinfarct. Vandaag wil ik het met u hebben over hartproblemen bij vrouwen.
Er is maar een klein aantal medisch specialisten dat zich de laatste jaren druk maakt over cardiologische problemen bij vrouwen. Meestal zijn dat zelf vrouwen en het grootste deel komt uit de VS. Zij vinden dat we moeten ophouden om hartproblemen vooral als een mannenprobleem te zien. Vrouwen sterven immers drie tot vier keer vaker aan een hartziekte dan mannen.
Enerzijds komt dat doordat vrouwen de symptomen niet kennen of deze bagatelliseren. Dat komt o.a. doordat de hartklachten bij vrouwen dikwijls veel minder duidelijk zijn. Het zijn vaak ‘vage klachten’. Een hartinfarct bij een man herkent hijzelf en zijn omgeving vaak snel. Hij heeft last van hevige, acute pijn op de borst, vaak met uitstraling naar de linkerarm.
Een vrouw daarentegen voelt dikwijls wel een druk op de borst bij een infarct. Daarnaast of in plaats daarvan heeft ze last van misselijkheid, en/of extreme vermoeidheid en/of pijn tussen de schouderbladen. Ook heeft ze vaak een onrustig of angstig gevoel en pijn in de bovenbuik, kaak of nek. Dit zijn echter ongemakken, ‘vage klachten’, die de vrouw zelf niet snel in verband brengt met haar hart. Eerder met het drukke bestaan van een moderne vrouw.
Ook dokters blijken hartinfarcten bij vrouwen regelmatig over het hoofd te zien. Onderzoek van de Erasmus Universiteit uit 2006 wijst uit dat bij vrouwen 54% van de hartinfarcten niet wordt onderkend…Dat komt doordat ook dokters de vrouwelijke symptomen vaak onderschatten. Vrouwelijke hartklachten lijken niet op mannelijke. Ze zijn, zoals gezegd veel onduidelijker, vager. Een vrouw met ‘vage’ klachten krijgt, voordat ze bij de cardioloog is, dikwijls eerst te maken met allerlei vooroordelen: stress, piekeren, hormonen…
Met medische acupunctuur kun je veel gemakkelijker afvallen en/of van het roken afkomen. Ook heeft acupunctuur een dikwijls zeer positieve invloed op diabetes en op een te hoog cholesterolgehalte.
Een andere oorzaak voor de onderschattingis, dat de aangedane aderen van een vrouw er op het eerste gezicht vaak niet zo alarmerend uitzien als die van mannen. De aderen van een getroffen man laten een rommelig geheel zien van verkalking en vetophoping langs de wanden. De ader van een vrouw is daarentegen een mooi rondje met de verkalking netjes over de wand verdeeld. Toch zijn beide aderen even ernstig beschadigd.
Vooraanstaande cardiologen en internisten als Jolien Roos-Hesselink en Jeanine Roeters van Lennep van het Erasmus MC geven aan dat het wetenschappelijk onderzoek naar hartproblemen bij vrouwen ongeveer 35 jaar achter loopt bij dat van mannen. Maar ook al komen ze bij de cardioloog en worden ze daar serieus genomen, dan nog staan ze op achterstand. De gangbare geneesmiddelen en behandelmethoden hebben een ander effect op een vrouw dan op een man. Vrouwen hebben meer last van de bijwerkingen van medicijnen en profiteren minder van de werking ervan. Het vrouwenlichaam zit ook anders in elkaar: meer vet, een andere vetverdeling, minder spieren en dunnere vaatwanden dan mannen.
Vrouwen ontwikkelen dan ook vaak een ander vaatprobleem dan mannen. Ook ontwikkelen ze vaker hartfalen. Dat wil zeggen dat het pompvermogen van het hart afneemt, met dikwijls grote, nare consequenties voor de kwaliteit van leven, maar ook voor de levensverwachting. Dus ook bij een juiste en tijdige diagnose zijn momenteel de vooruitzichten voor vrouwen zorgelijker dan voor mannen. Er moet daarom veel meer wetenschappelijk onderzoek gedaan worden naar hartziekten bij vrouwen. Daar is de laatste jaren wel een begin mee gemaakt, maar er is nog veel meer geld en wetenschappelijke aandacht voor nodig.
Vrouwen worden ook op latere leeftijd getroffen dan mannen: na de overgang. Eigenlijk zou er een vergelijkbaar bevolkingsonderzoek moeten komen als bij borstkanker: na de overgang om de twee jaar naar de huisarts om suiker, gewicht, cholesterol en bloeddruk te laten meten. En voor een gesprek over leefstijl. Daar komt de rol van de acupunctuur-arts om de hoek kijken. Met medische acupunctuur kun je veel gemakkelijker afvallen en/of van het roken afkomen. Ook heeft acupunctuur een dikwijls zeer positieve invloed op diabetes en op een te hoog cholesterolgehalte.