Gebruik van verslavende pijnstillers (opioïden) loopt uit de hand

De 56-jarige Pieter is registeraccountant. Hij heeft last van artrose in zijn knieën en van reumatoïde artritis (RA). Tegen de pijn kreeg hij oxycodon, een pijnstiller twee keer zo sterk als morfine. Pieter: ‘In het begin hielp de oxycodon. Maar na verloop van tijd merkte ik dat ik begon te verlangen naar die pillen. Wat ook raar was: ik begon meer pijn te krijgen, ook op andere plekken in mijn lijf dan eerst.’ Om die pijnen te onderdrukken nam Pieter opnieuw oxycodon.

Begin vandaag nog met pijnbehandelen met acupunctuur!

Na een anderhalf jaar wilde Pieter van de oxycodon af. Maar toen begon de narigheid pas goed. ‘Ik stopte van het een op het andere moment. Ik voelde me afschuwelijk: nóg meer pijn, koortsaanvallen en ik dacht dat ik gek werd.’ Hij hield het niet lang vol. Daarom maakte hij met zijn huisarts een plan om in een aantal maanden af te bouwen: van 25 milligram naar 20, naar 15, 10, 5 en dan naar niks.
Het was een drama. Elke stap met 5 milligram minder, werd een coldturkey.

Steeds vaker worden in Nederland opioïden (zware pijnstillers) voorgeschreven, hoewel uit de VS bekend is dat ze te vergelijken zijn met heroïne. In Nederland gebruiken jaarlijks 1,3 miljoen mensen opioïden: zo’n 8 procent van de bevolking. Onder opioïden – alle medicijnen die zijn afgeleid van opium uit de papaverplant – vallen pijnstillers als oxycodon, pethidine, morfine, tramadol, methadon, fentanyl en carfentanil. Al deze stoffen werken op het centrale zenuwstelsel, blokkeren pijnsignalen en geven een euforisch gevoel.

Een veel voorgeschreven middel als oxycodon blijkt inmiddels wél verslavend, in tegenstelling tot wat de fabrikant ooit beweerde. De Volkskrant en de NOS besteedden daar afgelopen juli uitgebreid aandacht aan.

Volgens anesthesioloog en pijnspecialist Monique Steegers van het Radboud UMC, stijgt de kans dat je aan oxycodon verslaafd raakt als je het langer dan 30 dagen gebruikt. Professor in de anestesiologie Albert Dahan,  van het Leids UMC geeft aan dat veel mensen een euforisch gevoel van oxycodon krijgen, nog sterker dan bij morfine. Om dat te bereiken, zijn wel steeds hogere doses nodig.

Er zitten nog andere risico’s aan oxycodon: vooral voor ouderen. Oxycodon kan op de lange termijn verstoppingen en andere darmklachten veroorzaken. Speciaal voor ouderen is dit een risico als ze weinig bewegen en niet goed eten. Dan moet er soms zelfs een operatie aan te pas komen om de verstopping te verhelpen. Verder vergroot het verdovende effect van de opioïde de kans op vallen. Met name ouderen kunnen zo snel iets breken.

Voorheen werd oxycodon vooral gebruikt voor terminale kankerpatiënten. Inmiddels schrijven artsen het ook bij ‘goedaardige’ klachten voor: bij reumatische klachten, gewrichtspijnen, botbreuken, chronische rugpijnen, hernia’s en na relatief eenvoudige operaties als het verwijderen van amandelen. Een mogelijke verklaring daarvoor is dat ziekenhuizen sinds 2014 worden beoordeeld op ‘pijnbeleving’: hoe minder pijn patiënten ervaren, hoe beter het ziekenhuis scoort. 

Daarnaast wordt veel oxycodon door huisartsen verstrekt. Zo ontdekte de Amersfoortse huisarts Jos van Bemmel tot zijn schrik dat hij jaarlijks 20.000 pillen oxycodon voorschreef. ‘Ik was zelf eerder ook niet alert op pijnstillers: meer op
anti-depressiva en slaapmedicatie.’ 

Acupunctuur is bij acute én chronische pijnklachten dikwijls een uitkomst. 
Bij operaties kan er vaak minder tot geen verdoving gebruikt worden als acupunctuur gegeven wordt: zo sterk kan de pijnstilling zijn. De Nijmeegse anesthesist dr. Kho heeft daar zelfs een proefschrift over geschreven. 

Vraag Dokter Lieveld vrijblijvend om advies

Bij mensen die verslaafd zijn aan pijnstillers, anti-depressiva, slaapmedicatie, sigaretten, alcohol of drugs kan acupunctuur het afkickproces verlichten. Ontwenningsverschijnselen zijn vaak (veel) minder hevig en de geestelijke afhankelijkheid wordt dikwijls eerder doorbroken.

Contact opnemen?
  • Voor uw vraag / meer informatie
  • Een vrijblijvend kort kennismakingsgesprek
  • Een consult/behandeling

Neem contact op

Waarom dokter Lieveld?
  • Als er geen oplossing was voor uw klacht
  • Afgestudeerd arts aan Universiteit Nijmegen
  • Westerse en Chinese deskundigheid

Over dokter Lieveld