Als je depressief bent, dan heb je langere tijd last van een sombere, gedrukte, neerslachtige stemming. Alles wordt een zware last. De plichten, het werk, de eisen van het sociale leven. Ook dingen waar je vroeger van genoot, zeggen je niks meer. We spreken dan van “anhedonie”. Dat is de kern van de ziekte: als je depressief bent heb je nergens lust toe en nergens lust aan. Alleen als dit een zeer diepe intensiteit heeft en als het langer dan twee weken achtereen duurt, kan er sprake zijn van een depressie.
Naast deze somberheid, komen er nog een aantal klachten voor:
- Je hebt het gevoel dat alles zinloos is. Jezelf vind je waardeloos. Je hebt veel last van allerlei, objectief gezien volstrekt onterechte, schuldgevoelens: “ik ben een waardeloze moeder, kijk maar…”. Ook heb je het gevoel dat je eigenlijk niks meer voelt. De liefde voor naasten, partner en kinderen voel je niet meer. Die ligt als het ware: “onder een steen en is er niet onderuit te trekken”.
- Het lukt niet meer goed om je te concentreren. Soms is de krant lezen of een film kijken al te veel. Je piekert de hele tijd, je gedachten cirkelen alsmaar rond. Het lukt vaak niet om een beslissing te nemen over de simpelste, dagelijkse dingen, zoals: “welke kleren wil je die dag wilt dragen of wat er gaan we eten?” Je bent erg pessimistisch over jezelf, je omgeving, de toekomst. Wellicht denk je veel aan de dood.
- Je bent vaak vroeg wakker en kunt dan niet meer slapen. Vaak heb je geen zin om te eten en/of te vrijen. Je bent vaak trager in je bewegingen geworden. En je hebt misschien last van hoofdpijn en/of andere pijnklachten.
Als je een aantal van bovengenoemde klachten hebt, dan is de kans groot dat je steeds minder tot iets komt. Je gedrag verandert van actief naar passief. Je laat de dingen liggen. Ook de dagelijkse dingen en je werk doe je steeds minder adequaat. Je kunt je er niet meer of steeds minder, toe zetten.
Het is raadzaam een depressie snel aan te pakken. Want hoe langer hij duurt, hoe dieper hij kan worden. Bijvoorbeeld omdat er steeds minder uit je handen komt, ga je je steeds meer schuldig voelen. En door dit schuldgevoel voel je je nog somberder. Of omdat je niet meer in staat bent om te vrijen, voel je je steeds beroerder. Zo kun je in een spiraal naar beneden terecht komen.